ABBA

Szczegóły

Odsłony: 1099

- zespół został założony w Sztokholmie, Szwecji w '72 roku, który początkowo nosił nazwę Björn & Benny, Agnetha & Anni-Frid lub Björn & Benny, Agnetha & Frida w którego skład wchodzili Agnetha Fältskog, Björn Ulvaeus, Benny Andersson oraz Anni- Frid Lyngstad.

Nazwa zespołu to akronim składający się z pierwszych liter imion ułożonych jako palindrom. Jest jednym z najbardziej popularnych i odnoszącym sukces grup muzycznych wszechczasów, który najlepiej się sprzedaje plasując się na szczycie list przebojów na całym świecie od '74 do '82 oraz 2022 roku.

6.04.1974 roku był pierwszym szweckim zespołem, który wygrał XIX. E.S.C. utworem pt. "Waterloo", który 22.10.2005 roku został wybrany jako najlepszy utwór w historii konkursu jako część 50- ej rocznicy konkursu. Zespół składał się z dwóch małżeństw, którego wzrost popularności wystawił ich na próbę, która ostatecznie zakończyła się rozwodami. Zmiany w związkach odzwierciedlały się w muzyce z późniejszymi kompozycjami zawierającymi czerniejsze oraz bardziej introspektywne teksty.

5.06.2016 roku reaktywowali zespół by pracować nad "ABBA Voyage". W 2018 rok ogłosili nagranie "Don't Shut Me Down" oraz "I Still Have Faith In You"

Jest najlepiej sprzedającym się zespołem w historii muzyki, którego albumy rozeszły się w nakładzie ponad 385.000.000 sztuk przy czym w samych Stanach Zjednoczonych 11.894.000, a 3.11.2012 roku w Wielkiej Brytanii 14.558.000 sztuk gdzie uplasowali się na miejscu 3. listy "najlepiej sprzedający się single artystów". 4.05.2023 roku zostali wyróżnieni nagrodą BRIT Billion, która honoruje wykonawców, którzy dokonali kamień milowy 1.000.000.000 wyświetleń w internecie w swojej karierze. Byli pierwszym zespołem pochodzącym z nieanglojęzycznego kraju, który osiągnął stały sukces plasując się na anglojęzycznych listach przebojów w krajach tj.: Australia, Francja, Kanada, Niemcy, Nowa Zelandia, Pd. Afryka, Republika Irlandii, Stany Zjednoczone oraz Wielka Brytania. Jest najlepiej sprzedającym się zespołem w Europie, który miał z rzędu osiem albumów, które uplasowały się na miejscu #1 w Wielkiej Brytanii. Również odnieśli znaczący sukces w Ameryce Łacińskiej i po hiszpańsku nagrali kolekcję swoich przebojów. 16.09.2002 roku zostali wprowadzeni do Vocal Group Hall Of Fame. 15.03.2010 roku przez Barry'ego oraz Robin'a Gibb'a zostali wprowadzeni do Rock'n'Roll Hall Of Fame jako pierwszy nieanglojęzyczny zespół nagrywający, który dostąpił tego zaszczytu. 8.02.2015 roku "Dancing Quuen" został wprowadzony do Grammy Hall Of Fame należącego do The Recording Academy.

Historia

1958- 70 przed ABBĄ

The Hep Stars wykonywali m.in. przeróbki międzynarodowych przebojów wykonawców jak chociażby Vince'a Taylor'a, Ray'a Charles'a, Ritchie'ego Valens'a, Joseph'a McCarthy'ego, Howard'a Johnson'a, James'a Vincent'a Monaco, Ray'a Davies'a, Buck'a Ram'a, Bert'a Carol'a, Russell'a Moody'ego, Al'a Frazer'a, Carl'a White'a, Sonny'ego Harris'a, Turner'a Wilson'a Jr., Bob'a Crewe, Frank'a Stay'a, Roberta Bateman'a, Wilson'a Pickett'a, Sonny'ego Sanders'a, Don'a "Sugarcane'a" Harris'a, Don'a & Dewey'ego, Shel'a Telmy'ego, Dave'a "Curlee'ego" Williams'a, Sunny'ego David'a, Dessie Rozier, Baker'a Knight'a, Charles'a Singleton'a, June Tansey, Kay'a Rogerse'a, Chad'a Stewart'a oraz Jeremy'ego Clyde'a.

Anderson napisał i przedstawił utwór pt. "Hej, Clown" Melodifestivalen 1969. Utwór uplasował się na pierwszym miejscu, ale ponowne głosowanie zdegradowało do drugiego miejsca. Podczas tego wydarzenia poznał swoją przyszłą żonę, która również brała udział w wydarzeniu. Miesiąc później stali się parą, a gdy ich zespoły zaczęły się w '69 roku rozpadać Anderson wraz z Ulvaeus'em się zjednał i nagrali swój pierwszy wspólny albym zatytułowany "Lycka". Fältskog nawet napisała z nimi utwór. Björn nadal sporadycznie nagrywał i występował z zespołem do lata '74 roku, a Anderson stał się ich producentem.

1.03.1969 roku Anni- Frid dołączyła do znajomych zespołu z którego później ABBA się wykrystalizowała. Tego samego dnia wzięła udział w Melodifestival na którym to pierwszy raz spotkała swojego drugiego męża. Kilka tygodni później spotkali się ponownie podczas koncertu, który miał miejsce w północnej części Szwecji podczas którego szybko stali się parą. 10.09.1969 roku Anderson wyprodukował "Peter Pan"- jej pierwsza współpraca zBenny'm oraz Björn'em od momentu gdy go napisali. Następnie Anderson wyprodukuje jej debiutancki album. Między '69, a '73 rokiem również wystąpiła w kilku rewiach oraz kabaretach, które miały miejsce w Sztokholmie. Po tym gdy ABBA została uformowana w październiku '75 roku skończyła sesję nagraniową kolejnego debiutanckiego albumu, który zawiera oryginalną interpretację utworu, który stał się przebojem szwedzkich stacji radiowych zanim została angielska wersja wydana. W maju '69 roku podczas kręcenia programów telewizyjnych oddających hołd szwedzkiemu kompozytorowi Jules'owi Sylvain'owi pierwszy raz spotkała Björn'a z którym ostatecznie 6.07.1971 roku się pobrała. Ostatecznie brali udział w swoich sesjach nagraniowych, a wkrótce nawet pozostała para dodała chórki do "Som Jag Är". W '72 roku Agnetha wystąpiła jako Maria Magdalena w oryginalnej szweckiej producji "Jesus Christ Superstar" i zdobyła pozytywne recenzje.

Pierwszy występ oraz początek "Festfolket"

Próba połączenia ich talentów wyłoniła się w kwietniu '70 roku gdy od 5. do 16. dnia wylecieli na wakacje na Cypr. To co zaczęło się od śpiewu dla zabawy na plaży Varosha zakończyło się jako improwizowany występ na żywo przed żołnierzami ONZ stacjonujących tamże. Benny i Björn w tym czasie nagrywali swój pierwszy wspólny album. Agnetha i Anni- Frid dodały chórki do kilku utworów, a pomysł ich współpracy zaowocował występem na scenie zatytułowanym "Festfolket" (co z tłumaczenia ze szwedzkiego oznacza "ludzie imprezy", a w wymowie również "zaręczone pary"), który miał miejsce 1.11.1970 roku w Gothenburg'u.

Kabaretowy występ zdobył głównie negatywne recenzje, poza "Hej, Gamle Man", który to został przez Benny'ego oraz Björn'a zaśpiewany, który miał za zadanie przedstawić czwórkę.Również wykonali solowe utwory z poszczególnych albumów, ale niezbyt przychylne przyjęcie przekonało kwartet do odłożenia planów dotyczących współpracy i ponownego skoncentrowania się nad indywidualnymi projektami.

1970- '73: Formowanie zespołu

Fältskog  oraz Ulvaes, już jako małżeństwo, wraz z Anderson'em oraz Lyngstad występowali pod szyldem Festfolk co brzmi podobnie do "fästfolk" co w szwedzkim slangu oznacza "zaręczone pary", które adekwatnie pasowało do ich sytacji, ponieważ byli zaręczeni. Stig Anderson był zdeterminowany by wejść na główny międzynarodowy rynek muzyką wykonywaną przez Benny'ego oraz Björn'a. "Pewnego dnia wy napiszecie utwór, który stanie się światowym przebojem" przewidywał. Stig Anerson zachęcał Andersson'a i Ulvaeus'a by napisali utwór na Melodifestivalen po czym dwójka w '71 roku odmówiła przystąpienia, później zgłosili swój utwór do konkursu, który odbył się 25.03.1972 roku wybierając piosenkarkę, która rozpoczynała swoją muzyczną karierę.

Pierwsze oznaki zagranicznego sukcesu przyszły niespodziewanie po tym gdy "She's My Kind Of Girl" został przez wytwórnię w Japonii wydany plasując ich na liście. "En Carousel" oraz "Love Has its Ways" zostały tamże wydane, ""En Carousel" oraz "Love Has Irs ways"  również.

Pierwszy przebój jak Björn, Benny, Agnetha & Anni- Frid

Andersson oraz Ulvaeus wytrwali w pisaniu utworów i eksperymentowali z nowymi brzmieniami i wokalnymi aranżacjami. "People Need Love" został wydany 1.06.1972 roku i zawiera gościnny udział żeńskiego składu, któremu nadano większe znaczenie. Utwór był na tyle dobry, że pokazał, że są na dobrym tropie.

Oficjalna Nazwa

Wiosną '73 roku ich menadżer był zmęczony nieporęcznymi nazwami zaczął zarówno prywatnie jak i też publicznie zwracać się do nich per ABBA, akronim, który wyłonił się z połączenia pierwszych liter ich imion Agnetha, Björn, Benny oraz Anni. Z początku pomysł został przyjęty w formie żartu, ponieważ była to nazwa kojarzona z przetwórnią owoców morza, która swoją drogą utworzyła nazwę zaczerpując pierwsze litery słów, ale on wierzył, że nazwa sprawdzi się na rynkach międzynarodowych. Niemniej jednak prasa z Göteborg'u ogłosiła konkurs by znaleźć odpowiednią nazwę dla zespołu i przychodziły różne propozycje, jak chociażby "Baba", "Friend & Neighbour", ale latem '73 roku ogłosiła wyniki, które w większości wskazywały na "ABBA". Zespół negocjował z przetwórnią ryb do praw owej nazwy. na którą dostali odpowiedź "Dobrze o ile nas nie ośmieszycie". Fred Bronson doniósłł czasopismu, że Agnetha powiedziała mu w wywiadzie przeprowadzonym w '88 roku mu powiedziała, że [ABBA] musiała zapytać o zezwolenie i firma powiedziała "Dobrze o ile nie poczujemy się zawstydzeni tym co robicie".

ABBA to akronim wywodzący się z imion członków A- gnetha,  B- jörn, B- enny oraz A- nni, mimo iż nigdy nie uzyskano oficjalnego potwierdzenia do kogo odnosi się każda litera w sekwencji. Pierwsza wiadoma wzmianka o "ABBA" została zanotowanana na arkuszu sesji nagraniowej wytrwórni Metronome Studio w Sztokholmie datowana na 16.10. z '73 roku. Po raz pierwszy zostało zapisane jako "Björn, Benny, Agnetha & Frida", ale następnie zostało przekreślone i ponownie na górze napisane wielkimi literami ABBA.

Oficjalne Logo

Oficjalne logo z dystynktywnie odwróconym "B" zostało zaprojektowane przez Rune Söderqvist, który zaprojektował większość ich okładek. Ambigram poraz pierwszy pojawił się na francuskiej kompilacji zatytułowanej "Golden Double Album" wydanej 26.08.1976 roku poprzez Disques Vogue i od tej pory będzie wykorzystywane do wszystkich oficjalnych wydań.

Pomysłodawcą oficjalnego loga był Wolfgang "Bubi" Heilemann, który to odbywał sesję zdjęciową dla czasopsima podczas której odzieni byli w ciemne kombinezony (Benny czerwony, Anni- Frid zielony, Agnetha czerwono czarny, a Björn niebieski). Do sesji użyli wielkich liter zaczynających ich imiona. Po sesji zdjęciowej "Bubi" dowiedział się, że Benny odwrócił swoją literę to wzburzyło dyskusję o "lustrzanym" B na co zespół się zgodził. Od '76 roku pierwsze B w logu było lustrzanym odbiciem, które znalazło się materiale promującym zespół.

Po przejęciu katalogu zespołu wytwórnia zaczęła używać różnych wariantów ich loga stosując roóżną czcionkę. W '92 roku wytwórnia dodała koronę do pierwszego wydania albumu. Po tym gdy 10.12.1998 roku wytwórnia nabyła PolyGram za sumię opiewającą $10.040.000.000 (I tym oto sposobem powstała wytwórnia należącą do zespołu) kontrola nad ich katalogiem powróciła do Sztokholmu. Od tamtego momentu oryginalne logo zostało przywrócone na wszystkich produktach.

1973- 78: Przełom

Eurovision Song Contest '74

Zgłosili się do Melodiefestivalen z utworem, ale nie zakwalifikowali się by przystąpić do konkursu, który odbył się 10.02.1973 roku. Stig Anderson przygotowywał się do E.S.C., która odbyła się 6.04.1974 roku. Björn, Benny oraz Stig dostrzegli możliwości do wykorzystania E.S.C. by branża muzyczna dowiedziała się o nich zarówno jako autorów utworów, jak i też reklamodawców zespołu. Pod koniec '73 roku zostali zaproszeni przez szwedzką telewizję by nagrać utwór do Melodifestivalen, który miał się w '74 roku odbyć do którego wybrali "Waterloo". Zespół był zainspirowany wzrastającym ruchem w Anglii.

Z właśnie tą trzecią próbą byli bardziej doświadczeni i przygotowani do E.S.C..bywszych w szwedzkiej telwizji dzięki czemu 9.02.1974 roku wygrali i tym samym zdobyli serca publiczności. Wygrywając 6.04.1974 roku XVIII edycję programu śpiewając "Waterloo" po angielsku zamiast ich ojczystym języku umożliwiło im to odbywania tras po Europie i występowania w głównych programch dzięki czemu singiel uplasował się w wielu europejskich krajach. Po wygraniu konkursu spędzili świetny wieczór w apartamencie Napoleon mieszczącym się na pierwszym piętrze Grand Brighton Hotel.

Po Eurowizji

17.11.1974 roku wyruszyli w swoją pierwszą trasę po Danii dając koncert w Falkoner Center, Kopenhadze, a w Niemczech dokąd przybyli 18.11. do Jahrhunderthalle we Frankfurcie, 22.11. Hochschule für Musik, Berlinie i 23.11. Meistersingerhalle, Norymberdze, kończąc w 24.11. w Austrii występując w Jubiläumshalle, Wels, dzień później w Kongresshaus, Innsbruck, a kolejne dwa dni z przerwą trwającą dzień (27. i 29.) w Stadyhalle, ponownie w Austrii i ponownie w Niemczech, Glocke, Bremie. Nie odniosła takiego sukcesu jakiego się spodziewali, ponieważ większość biletów nie została wyprzedana. Z powodu braku popytu byli nawet zmuszeni do odwołania kilku koncertów, włącznie z jedynym zaplanowanego w Szwajcarii. Drugi etap trasy, który rozpoczął się 10.01.1975 roku w Chateau Neuf, Oslo, Norwegii gdzie dali dwa koncerty, dzień później w Konserthuset, Sztockholmie, Szwecji, dwa dni później w Olympen, kolejne dwa dni później w Idrættens Hus, Vejle, Holstebrohallen, Holstebro, Nykøbing F Hallerne, Nykøbing Falster oraz Tivolis konsertsal w Kopenhadze, Danii. Następnego dnia wyruszyli do Szwecji by zagrać w Scandinavium, Göteborg, dwa dni później (20.01.) w Finlandia-talo i Hesperia Night Club w Finlandii, kończywszy ją w swym ojczystym kraju w Universum, Umeå, 21.06. wyruszyli na "Folkpark" trasę gdzie pierwszy koncert dali w Skelleftetravet, Skelleftea, 22. w Sunderby Lodge, Sunderbyn, 25. w Köpmanberget, Hudiksvall, , 26. w Folkets Park, Björneborg, Finlandii,27., 28 i 30. w  Wszędzie grali przy wypełnionej widowni aż ostatecznie doczekali się przyjęcia do którego dążyli. Trasa była kontynuowana w '75 roku gdy wyruszyli do Scandinavium, Göteborgu, Szwecji, kolejne dwa dni wyruszyli ponownie do Finlandii by dwa razy zagrać w Finlandia-talo i Hesperia mieszczących się w Helsinkach, a kolejne dwa dni później (22.01.) '75 roku do Umeå by zagrać w Universum, Folkets Park, Borlänge, Folkpark, Eskilstuna z przerwą trwającą dzień w Gröna Lund, W lipcu trzy dni pod rząd w Folkets Park w Linköping, Gamleby oraz Malmö, 4.07. w Storebroparken, Storebro, 5.07. w Masten, Kristianopel, 6.07. w Liseberg, Gothenburg, 7. Slottsruinen, Borgholm, 8. Folkets Park, Linköping, 9.07. również tamże, ale w Gamleby, 30.08. w Mysen, Norwegii na Momarkedet Festival podczas którego zagrali "I Do, I Do I Do" oraz "Waterloo", 22.09. w Palazzo del Cinema, Lido we Włoszech (na Mostra internazionale di musica leggera) grając "Mama Mia", "SOS", a 15.11. w New York City występując w programie "Saturday Night Live" grając dwa utwory "SOS" oraz "Waterloo", 18.06.1976 roku w przededniu ślubu Carl'a XVI Gustaf'a (Folke Hubertus) i Silvia Sommerlath przyszłej królowej w Royal Swedish Opera, Sztokholmie odbył się koncert na którym poraz pierwszy tydzień przed premierą utworu w japońskiej oraz niemieckiej telewizji zagrali "Dancing Queen" w rodzimym kraju na żywo. 21.08.1976 roku w Bremie wystąpili w "Musikladen" grając "Waterloo", "Honey Honey", "Tropical Loveland", "SOS", "Rock Me", "Dancing Queen", "Mama Mia", "I've Been Waiting For You" oraz "Fernando" i "So Long". 7.10.76 roku przybyli do Warszawy by na schodach dla programu pt. "Studio 2" nagrać koncert z utworami "Dancing Queen", "Money, Money, Money" oraz "Knowing Me Knowing You". 29.10. w Burbank, Kanadzie w "The Midnight Special" zagrali "Fernando", "Dancing Queen", "Mama Mia" oraz "SOS". Björn później powiedział, że:

"Jeżeli spojrzysz na te single, które wydaliśmy od razu po "Waterloo" próbowaliśmy być bardziej jak Sweet, pół glam rockowy zespół, co było głupie, ponieważ zawsze byliśmy popwym zespołem".

21.04.1975 roku wydali album oraz singiel co przywróciło ich na Kent Music Report, VG- Lista oraz na Sverigentopplistan w Wielkiej Brytanii gdzie singiel uplasował się na miejscu #6 listy, a album #13 listy. Oba uplasowały się na liście. Sukces został później upieczętowany utworem pt. "Mama Mia", który uplasował się na miejscu #1 w Australii, Niemczech, Irlandii, Szwajcarii oraz Wielkiej Brytanii. W Stanach Zjednoczonych "I Do, I Do, I Do, I Do" oraz "SOS" uplasowały się na miejscu #15 listy co pozwoliło im na odebranie nagrody za zasługę jednego z najczęściej granego utworu w '75 roku w amerykańskim radiu.

Sukces zespołu w Stanach Zednoczonych został ograniczony do singli. Na początku '76 roku "Dancing Queen"/ "That's Me", "Money, Money, Money"/ "Crazy World", "Fernando"/ "Hey Hey Helen" uplasowały się na liście Top 30, ale album okazał się trudny do przebicia. Opinie były wydawane szczególnie przez czasopismo, że w Stanach musieli znieść "bardzo niechlujną kampanie promocyjną". Niemniej jednak cieszyli się przychylną opinią ze strony amerykańskiego czasopisma. Czasopismo posunęło się do tego stopnia twierdząc, że:

"istnieje powtarzający się wątek gustu i asrtystyzmu inherentny w ABBY marketingu, kreatywności oraz prezentacji, który sprawia, że krytykowanie ich wysiłków jest niemalże żenujące".,

podczas gdy "Creem" napisało:

"SOS jest otoczone na tym LP przez wiele dobrych melodii, że aż osłupia".

7.11.1974 roku odbyła pierwsza emisja teledysku do "I Do, I Do, I Do, I Do, I Do" oraz "Mama Mia" w programie nadawanym przez australijską telewizję sprawił, że zespół zyskał ogromną popularność, a program stał się kluczowym promotorem grupy poprzez ich dystynktywne teledyski. To zaowocowało ogromnym zainteresowaniem zespołem w Australii skutkując tym, że "I Do, I Do, I Do, I Do, I Do," utrzymyuwało się na miejscu $1 przez kolejne 3 tygodnie, po tym "SOS" tylko tydzień, "Mama Mia" 10, a album przez wiele miesięcy. Te trzy utwory utrzymywały się przez kilka miesięcy na #1 list przebojów w Australii, Belgii, Niemczech, Nowej Zelandii, Pd. Afryce, Szwajcarii.

1976- 1981: Gwiazdorstwo

Trasa po Europie i Australii

28.01.1977 roku wyruszyli w trasę po Eksbergshallen, Oslo. Ich status radykalnie się zmienił i byli postrzegani za supergwiazdy. Rozpoczęli swoją nabardziej antycypowaną trasę, która przeistoczyła się w hojnie wyprodukowany spektakl, który zawierał kilka scen z mini- operetki napisaną przez ich samych zatytułowaną "The Girl With The Golden Hair". Koncert przyciągnął ogromną uwagę mediów z całej Europy oraz Australii. Kolejne dwa dni odbyli koncerty w Scandinavium,, Gotenborgu, Kopenhadze, ostatnie dni i 1. dnia lutego wyruszyli do Brondbyhallen, Kopenhagi, Danii, 2. oraz 3. w Deutschlandhalle, Berlinie i Sporthalle, Koloni, 4. dnia byli w Jaap Eden Hall, Amsterdamie, 5. zagrali w Lotto arena, Antwerpii, Deurnie, Belgii, 6. w Grughalle, Essen, 7. w Eilenriedehalle, Hanowerze, 8. w C.C.H, Hamburg, 10. lutego w Odeon, Bimingham, 11. lutego w Free Trade Hall, Manchesterze, 12. Apollo, Glasgow, 14. w Royal Albert Hall gdzie dali dwa koncerty, a kolejne 8 dni w Australii (3.- 4.03. w RAS Sydney Showgrounds) (5.- 6.03. Sidney Myer Music Bowl dając trzy koncerty), dwa dni później w West Lakes Football Stadium, Adelaide, Pd. Australii, kolejne trzy dni (od 10. do 12.03.) w Perth Entertainment Centre, Australii ostatniego dnia dając razem trzy koncerty. Bilety na ostatnie dwa koncerty były wyłącznie dostępne za pośrednictwem aplikacji pocztowej, po czym ujawniono, że doszło 3.500.000 zgłoszeń wystarczająco by lokal wypełnić 580 razy.

Wraz z chwałą ("ABBA okazała się być niesłychanie efektywną w wznowieniu swoich nagrań", napisało Creem, były skargi, że "ABBA zagrała efektownie...., ale z zerową osobowością pochodzącej ze strony szesnastu osób na scenie" (napisało czasopismo). Jeden z koncertów w Royal Albert Hall został sfilmowany jako odniesienie do sflimowanej trasy po Australii, która wyłoniła się jako film, chociaż nie do końca wiadomo ile tego konertu zostało sfilmowane.

 Podczas owej trasy, która składała się z jedenastu terminów zagrali przed publicznością liczącą 160.000 osób.- do sprawdzenia

• Lata 70
• Historia Zespołów